1921 - Το «Castelrosso»

Ως ενθύμιο της περιόδου της Ιταλικής κατοχής του Καστελλορίζου, έχει επιλεχθεί ένα επιστολικό δελτάριο όπου φαίνεται η πυκνοκατοικημένη περιοχή του λιμανιού από ψηλά. Στα δεξιά, τα γραμματόσημα του Ιταλικού πλέον ταχυδρομείου, είναι σφραγισμένα με την ονομασία “Castelrosso” που οι ίδιοι έδωσαν στη νήσο και την ημερομηνία, 12 2 24.

Για τους Καστελλοριζιούς κάθε νέα αρχή συνοδεύεται από την προσδοκία για ένα καλύτερο μέλλον. Το νησί από την 1η Μαρτίου του 1921 διατελεί υπό Ιταλική κατοχή. Τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα ήταν από χρόνια στην κατοχή τους ενώ στον αέρα παρέμενε η υπόσχεση πως θα παραδοθούν στην Ελλάδα με το τέλος του πολέμου.

Πολύ σύντομα οι ελπίδες των Καστελλοριζιών θα κλονιστούν, όταν μαζί με τη Μεγάλη Ιδέα και τη μικρασιατική καταστροφή (1922), θα χαθούν οι πολυάριθμες αποικίες και εμπορικοί σταθμοί του νησιού στις απέναντι ακτές, με τον εκδιωγμένο ελληνικό πληθυσμό να αναζητά στέγη και στον μικρό αυτό τόπο. Ως τότε, το Καστελλόριζο αποτελούσε τον κατεξοχήν λιμένα της Μικρασιατικής ενδοχώρας και κομβικό σημείο ανάμεσα στις κοντινές πόλεις Αντίφελλος (σημερινό Kas), Καλαμάκι (Kalkan) και Μήρα (Deure) με τις οποίες οι σχέσεις πηγαίνουν πίσω στην αρχαιότητα.

Το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, θα επικυρωθεί με τη Συνθήκη της Λωζάνης (1923). Σύμφωνα με αυτή, το Καστελλόριζο παραμένει στην κατοχή της Ιταλίας, τα όρια του όμως θα μεταβληθούν αφού θα χάσει την κυριότητα κάποιων μικρών νησίδων τις οποίες χρησιμοποιούσαν οι νησιώτες ως βοσκότοπους. Το νησί, θα χάσει επίσης την όποια αυτονομία παρελθοντικά απολάμβανε με την ένταξη του στην αυτοδιοίκηση Δωδεκανήσων υπό την εποπτεία των Ιταλών. Οι επιπτώσεις στην οικονομική και πολιτική ζωή του τόπου προκαλούν ανακατάταξη στις κοινωνικές τάξεις με συχνές εντάσεις μεταξύ των νησιωτών.